در ابتدا لازم است توضیح کوتاهی در مورد تابعیت و اقامت داده شود تا تفاوت این دو مشخص شود، سپس به توضیح انواع اقامت و ویزا برای ایرانیان در ترکیه میپردازیم.
تعریف تابعیت
در حقوق بین الملل خصوصی، تابعیت یک اصطلاح میباشد و معنی آن وجود یک رابطهی سیاسی، حقوقی، بین المللی، داخلی و معنوی بین شخص و کشور است و شخص را به دولت آن کشور مربوط میسازد در واقع موجب میشود که مسولیتهایی در قبال یکدیگر داشته باشند. بر اساس اصول کلی تابعیت، هر فرد باید حتما دارای تابعیت باشد.
تابعیت از دو طریق به فرد نسبت داده میشود: 1- تابعیت اصلی که از دو طریق خاک و خون میباشد. به تابعیت از طریق خون تابعیت نسبی نیز گفته میشود به این معنی که هر فرد با تولدش تابعیت والدین خود را میگیرد و جز اصلیترین انواع تابعیت است. در تابعیت از طریق سیستم خاک، تابعیت کشوری که فرد در آن متولد شده، به او داده میشود. 2- تابعیت اکتسابی که شامل چهار مورد است: از طریق تحصیل و با اراده خود فرد، تبعی و با اراده فرد دیگری، تحققی در نتیجه ازدواج و اجباری.
با توجه به قانون کشور ترکیه تا به امروز، اخذ تابعیت تولد در ترکیه، از طریق خون بوده. در کشورهایی که تابعیت از طریق خون میباشد، تولد فرزند عامل اخذ اقامت نخواهد بود.
تابعیت مضاعف
به معنی این است که یک شخص بیش از یک تابعیت داشته باشد. به عبارتی فرد در یک زمان شهروند دو کشور یا بیشتر محسوب میشود و با توجه به قوانین گذرنامه هر دو کشور را دارد. برخی کشورها این تابعیت مضاعف را قبول ندارند و فرد اگر بخواهد تابعیت این کشورها را بگیرد باید تابعیت اولی خود را سلب کند.
تعریف اقامت
اقامت رابطه ای مادی و حقوقی است و فرد را به خاک یک کشور مرتبط میکند. در حقیقت محل اقامت هر شخص، محل مشخصی و معینی از یک کشور است که رابطهای حقوقی و مادی بین کشور و شخص ایجاد میکند. فردی که با تابعیت کشور خود قصد اقامت در کشور دومی را داشته باشد، لازم است از کشور دوم روادید و اجازه ورود کسب کند. سپس برای اخذ پروانه اقامت اقدام نموده و برای زمان معینی که قانون آن کشور مشخص میکند، در آنجا حضور داشته باشد. با گذشت زمان مشخصی میتواند درخواست تابعیت آن کشور را بدهد.
کشور ترکیه به عنوان یک کشور ایده آل برای اقامت از طرف افراد زیادی از جمله ایرانیان انتخاب میشود. بنابراین دانستن انواع اقامت و ویزا برای ایرانیان در ترکیه را به متفاضیان ورود به این کشور پیشنهاد میکنیم.
برای رفتن به شهرهای این کشور لازم است که ویزا داشته باشید. تفاوتی میان اقامت موقت و اقامت دائم و تابعیت کشور ترکیه وجود دارد. با داشتن اقامت موقت و یا اقامت دائم می توانید از مزایایی مانند حضور در ترکیه، افتتاح حساب بانکی، تحصیل در مدارس و دانشگاهها و… بهرهمند شوید همچنین با داشتن پاسپورت کشور ترکیه حقوق و امتیاز شهروندان ترکیه را میتوانید داشته باشید.
با اجاره یک خانه در ترکیه میتوانید اقامت موقت یکساله ترکیه را اخذ کنید و باید هر سال اقامت یکساله خود را تمدید کنید. نکتهای که باید به آن توجه کنید این است که در این روش شما نمیتوانید اقامت دائم یا شهروندی ترکیه را بگیرید. این روش به دلیل ارزانی مورد توجه افراد بسیاری میباشد.
انواع اقامت در ترکیه برای ایرانیان چند نوع است؟
اقامت توریستی 90 روزه بدون ویزا ترکیه
اگر قصد سفر به ترکیه برای گردش و تفریح را دارید، به ویزا نیازی ندارید. زیرا طبق توافقی که بین ایران و ترکیه صورت گرفته ایرانیان به ویزا نیازی ندارن و به مدت سه ماه میتوانند در ترکیه بمانند. این اقامت در بدو ورود شما به ترکیه صادر میگردد و برای ایرانیان رایگان میباشد. تنها مدرک مورد نیاز پاسپورت با حداقل اعتبار 6 ماه اعتبار و دارای مهر ورود به کشور است.
دراین نوع اقامت شما اجازه هیچگونه فعالیتی مانند اجازه کار، تحصیل و تجارت ندارید. و موظف هستید بعد سه ماه کشور ترکیه را ترک کنید. در صورت رعایت نکردن این دو نکته دولت کشور ترکیه با افراد خاطی برخورد کرده. اقامت بیش از سه ماه در این کشور ممنوع بوده و فرد را ملزم به پرداخت جریمه و یا حتی از کشور ترکیه اخراج میکنند.
اقامت یکساله ترکیه
در حال حاضر این نوع اقامت ساده ترین نوع اقامت در ترکیه به حساب میآید و برای مسافران و توریستهایی که موقتا در ترکیه حضور دارند مفید است. در این نوع اقامت نیز مانند اقامت سه ماهه اجازهی کار و تحصیل در ترکیه ندارید. البته به این معنا نیست که اجازهی هیچگونه کاری نداشته باشید، بلکه اجازه کار در مشاغلی که الزاما باید بیمه شوید را ندارید اما می توانید کار خود را راه اندازی کنید یا در مشاغل غیر رسمی شروع به فعالیت کنید.
اما برای مشاغل رسمی و تحصیل در ترکیه باید از انواع دیگر اقامت استفاده کنید. برای اخذ اقامت یکساله ترکیه لازم است به صورت قانونی وارد کشور ترکیه شده و از اداره مهاجرت درخواست وقت کنید و در زمان مشخص شده با مدارک گفته شده در اداره مهاجرت حاضر شوید. با گرفتن این اقامت میتوانید اقدام به افتتاح حساب بانکی در ترکیه و اجاره خانه کنید.
اقامت تحصیلی ترکیه
برای اخذ این اقامت نیاز است که در آزمون تومر (مرکز آموزش زبان ترکی) شرکت کرده و مدرک تومر را بگیرید. با این مدرک میتوانید کمتر از سه ماه اقامت تحصیلی ترکیه را بگیرید البته این مدرک به تنهایی کافی نیست و شما باید از یکی از موسسات آموزشی و یا دانشگاههای ترکیه پذیرش بگیرید. هر کدام از این دانشگاهها مدرکی را نیز نیاز دارند که برای هر دانشگاه متفاوت است. پس از اخذ پذیرش اقامت یکساله تحصیلی به شما داده میشود که تا پایان تحصیل قابل تمدید است.
اقامت کاری ترکیه
اخذ اقامت کاری در ترکیه به دو صورت امکان دارد: کارفرما و کارگری. در نوع کارفرما با ثبت شرکت در ترکیه و گرفتن مجوز کار اقامت یکساله به عنوان کارفرما را میگیرید. اخذ اقامت کاری در نوع کارگری به این صورت است که یک شرکت در کشور ترکیه از شما دعوت به کار کند. البته شرطی نیز وجود دارد و آن این است که در تخصص دعوت شده از شما هیچ شهروند ترکی طبق استعلام اداره کار ترکیه در آن زمان بیکار نباشد.
اقامت از طریق ازدواج در ترکیه
در صورت ازدواج با یک شهروند ترک دارای پاسپورت و ملیت ترکیه میتوانید بعد از گذراندن 3 سال از 5 سال، درخواست شهروندی ترکیه نماید. در این روش باید به چند نکته توجه کنید: فردی که با آن ازدواج میکنید نباید پناهنده ترکیه باشد. ازدواج نباید صوری باشد و باید مدارکی جهت اثبات صوری نبودن ازدواج ارائه گردد. گرفتن شهروندی از طریق ازدواج ممکن است 3 تا 5 سال زمان ببرد که در این زمان پلیس ترکیه تحقیقاتی در زمینه صوری نبودن ازدواج انجام میدهد.
